در ساختمان میبایست المانهای زیادی را در نظر گرفت و بر اساس دربرگیری تمامی المانها به ساخت ساختمان اقدام کرد. انتخاب اسکلت بتنی یا فلزی از دغدغههای است که همواره مهندسین با آن روبرو بودهاند. انتخاب هرکدام از اسکلتها در هزینه تمام شده ساختمان و ایمنی سازه ساخته شده تأثیر بسیار زیادی دارد. به‌منظور انتخاب نوع اسکلت ابتدا میبایست با مزایا و معایب هرکدام از آنها آشنا شویم و تفاوتهای آنها را درک کنیم تا بتوانیم اسکلت مناسب را باتوجه‌به شرایط انتخاب کنیم. البته یکی از مصالح پرکاربرد در هر دو اسکلت میلگرد است. میلگرد در اسکلت بتنی بیشتر مورداستفاده قرار گرفته و مقاومت کششی بتن را تقویت میکند. همچنین قیمت میلگرد به‌عنوان پارامتر مهمی در تعیین قیمت تمام شده اسکلت بتنی موردتوجه است و با افزایش قیمت میلگرد قیمت ساختمان با اسکلت بتنی افزایش و با کاهش قیمت میلگرد، قیمت نهایی ساختمان با اسکلت بتنی کاهش پیدا خواهد کرد. در ذیل به طور اجمالی به تفاوتهای میان ساختمانهای با اسکلت فلزی یا بتنی پرداخته شده است.
زلزله
اگر طراحی سازه ساختمان فلزی یا بتنی صحیح باشد، هرکدام از ساختمانها به‌خوبی در برابر زلزله مقاومت خواهند کرد. تنها نکته این است که وزن ساختمان اسکلت فلزی کمتر از وزن ساختمان اسکلت بتنی است و یکی از المانهایی که سبب مقاومت در برابر زلزله میشود وزن سازه است. درصورتی‌که از سازه بتنی استفاده شود در برابر زلزله ساختمان فشار بالاتری را تحمل خواهد کرد و ساختمانهای فلزی با همان درجه و شدت زلزله فشار کمتری را تحمل خواهند کرد. استفاده از میلگردهایی سبک باکیفیت و استانداردهای بالا در سازههای بتنی سبب میشود تا سازه بتنی سبکتر شود، لذا قیمت میلگرد سبک با سایز بالا و استانداردهای بالا نسبت به سایر قیمت میلگرد بالاتر است.
طول عمر
طول عمر در ساختمانهای فلزی نسبت به عمر ساختمانهای بتنی بالاتر است و این یک مزیت ر ساختمانهای فلزی محسوب میگردد. بتن باگذشت زمان دچار افت و خیزش شده و در بازه زمانی بعد از 50 تا 60 سال ساختمان افت کرده و این یک عیب برای ساختمانهای بتنی به‌حساب میآید. البته محصولات فلزی استفاده شده در ساختمان فلزی و کیفیت این محصولات نظیر تیرآهن و میلگرد در طول عمر ساختمان فلزی نیز تأثیرگذار است.
ارزش اسقاط
یکی از مزایای ساختمانهای فلزی در برابر بتنی ارزش اسقاط است. هزینه تخریب ساختمانهای فلزی کمتر بوده و آهنآلاتی که به‌عنوان اسقاط بعد از تخریب از ساختمانهای فلزی به دست میآیند ارزش بالایی داشته و آورده نقدی برای صاحبان ساختمان خواهند داشت ولی سازه بتنی هم با هزینه بالاتر تخریب خواهد شد و هم پس از تخریب آورده نقدی چندانی را نصیب صاحبان ساختمان نخواهد کرد. البته ارزش اسقاط در ساختمان فلزی زمانی بالاتر است که از المانهای فولادی مرغوبی چون میلگرد باکیفیت استفاده شده باشد که قیمت میلگرد باکیفیت بالاتر است و سرمایهگذار در ابتدای کار در خصوص مصالح باکیفیتی چون میلگرد باید قیمت میلگرد بالاتری بپردازد تا ارزش اسقاطی ساختمان مالک افزایش یابد.
مقاومت در برابر حرارت بالا
اسکلت بتنی مقاومت بالاتری در برابر حرارت و آتشسوزی از خود نشان میدهند درحالی‌که ساختمانهای با اسکلت فلزی به دلیل اینکه فولاد یک حد آستانه و مقاومت در برابر حرارت دارد، مقاومت حرارتی کمتری در مقایسه با ساختمانهای بتن خواهند داشت و متأسفانه در آتشسوزیهای شدید سازه ساختمان دچار آسیب فراوان شده و سازه خواهد ریخت. اگر در زمان ساخت با پرداخت هزینه قیمت میلگرد بالاتر ایمنی ساختمان را بالا ببریم، قیمت میلگرد بالاتر علاوه بر تحمل مقاومت فشاری و کششی بالاتر مقاومت در برابر حرارت بالاتری را از خود نشان خواهد داد.
سهولت اجرایی
ساختمانهای بتنی نسبت به ساختمانهای فلزی راحتتر ساخته ده و به تخصص و تجربه کمتری برای ساخت نیاز دارند درحالی‌که ساختمانهای فلزی اگرچه با مشقت و سختی بالاتری ساخته میشوند اما به تخصص بالاتر و مهارت زیادی برای ساخت نیاز خواهند داشت.
قیمت ساختمان فلزی و بتنی
عموماً قیمت ساختمان با اسکلت بتنی پایینتر است. هزینه اجرای ساختمان فلزی بالاتر بوده و مقاومت ساختمان فلزی بالاتر است. افرادی که به دنبال کاهش هزینههای ساخت هستند اسکلت بتنی را بر اسکلت فلزی ترجیح میدهند.
سرعت اجرایی
ساختمان فلزی با سرعت بالاتری ساخته شده و بسیاری از قطعات ساختمان اسکلت فلزی پیشساخته بوده و تنها در محل نصب میشود. ساختمانهای فلزی به دلیل امکان اجرای هم‌زمان چندین طبقه با یکدیگر سرعت اجرایی بسیار بالایی دارند. در ساختمان بتنی به دلیل اینکه طبقه بالاتر پس نیا طبقه پایینتر بوده و بعد از تکمیل طبقه پایین امکان اجرای طبقه بالاتر وجود دارد، سرعت پایینتری در ساخت خواهد داشت.
مزایای ساختمان بتنی
مزایای ساختمان بتنی به شرح ذیل است:
- اعضا مختلف ساختمان بتنی را میتوان در مقاطع مختلف مورداستفاده قرار داد.
- سازههای بتنی مقاومت بالایی در برابر آتشسوزی از خود نشان میدهند.
- ساختمان بتنی در برابر رطوبت مقاومند و در صورت اجرای صحیح در محیط مرطوب آسیبی به آنها وارد نمیگردد.
- روش اجرایی ساختمانهای بتنی آسان‌تر از روش اجرایی ساختمانهای فلزی است.
مزایای ساختمان فلزی
مزایای ساختمان فلزی عبارتند از:
- به دلیل اینکه قطعات ساختمان فلزی پیشساخته است لذا کافی است این اسکلت در محل ساختمان نصب گردد، لذا سرعت اجرای ساختمان فلزی بالاتر است.
- در ساختمان فلزی عموماً نتایج محاسبات سازهای نزدیکی بالاتری با واقعیت و آنچه که اجرا میشود خواهد داشت.
- امکان توسعه و زیاد کردن تعداد طبقات در ساختمانهای فلزی وجود دارد.
- نسبت مقاومت به وزن ساختمان فلزی از نسبت مقاومت به وزن ساختمان بتنی بالاتر است و مقاومت بالاتری دارند.
باتوجه‌به شرایط و درنظرگرفتن تمامی مزایا و معایب بیان شده میبایست تعیین گردد تا ساختمان فلزی یا بتنی ساخته شود.
دیدگاهتان را بنویسید