تصویر روز: امروز پنجم مهر برابر با ۲۷ سپتامبر به عنوان روزجهانی گردشگری در حالی در سراسر جهان گرامی داشته می شود که رقم گردشگران از مرز یک میلیارد و دویست میلیون نفر گذشته و صنعت گردشگری جایگاه خود را به عنوان رکن چهارم در اقتصاد جهان تثبیت کرده است.
گردشگری نه تنها از نقطه نظر اقتصادی به عنوان یک صنعت رو به رشد، بلکه ازجنبه فرهنگی و اجتماعی نیز به عنوان ابزاری قوی دراختیار دیپلماسی عمومی کشورها، روز به روز بیشتر مورد توجه کشورها قرار می گیرد. با چنین ظرفیت ها و قابلیت هایی، به درستی می توان گردشگری را ابزاری موثر برای توسعه پایدار کشورها دانست و از این روست که شعار روزجهانی گردشگری ۲۰۱۷ بر نقش گردشگری به عنوان ابزاری برای تحقق توسعه پایدار تاکید می کند. بررسی روند افزایش شمار گردشگران از سال ۱۹۵۰ به این سو به روشنی گویای جایگاه رو به رشد صنعت گردشگری در جهان است. در سال ۱۹۵۰ شمار گردشگران در سراسر جهان فقط ۲۵ میلیون نفر بود که طی سه دهه هفت برابر شد و در سال ۱۹۸۰ به ۱۷۸ میلیون نفر رسید. این رقم در سال ۲۰۰۰، به ۶۷۴ میلیون نفر و در سال ۲۰۱۵ به یک میلیارد و ۱۸۶ میلیون نفر افزایش یافت و هم چنان شاهد رشد شتابان شمار سفرها در سراسر جهان هستیم و این نشان دهنده رشد چشم گیر صنعت توریسم و اقبال جهانی به این صنعت سبز، در آمد زا، اشتغالزا و چند ساحتی است.
نگاهی به آمار ها نشان می دهد ایران در شاخص رقابت پذیری گردشگری در میان ۱۴۱ کشور جهان در سال ۲۰۱۳ رتبه ۹۸ را داشته که در سال ۲۰۱۴ با یک پله صعود به رتبه ۹۷ دست یافته و پیش بینی می شود در سال ۲۰۱۷ با چهار پله ارتقاء به رتبه ۹۳ دست یابد. این در حالی است که در انواع ۷ گانه اصلی گردشگری، یعنی گردشگری تفریحی، درمانی، فرهنگی، مذهبی، ورزشی، تجاری و سیاسی و شاخه های زیر مجموعه این گروه ها، ظرفیت بالایی در کشورمان وجود دارد و در واقع تمام آنچه دیدنی است را کشور ما دارد و نیازی نیست که برای جذب گردشگران جاذبه های دیدنی خلق کنیم، چرا که ایران با داشتن بیش از۳۳۰۰۰ اثر ثبت شده ملی و ۲۲ اثر ثبت جهانی و یک میلیون سایت تاریخی، تمدنی، گردشگری واکوتوریسمی جزو۱۵ کشور برتر دنیا از لحاظ جاذبه های فرهنگی، طبیعی، مذهبی وزیارتی می باشد، اما دررتبه بندی های جهانی درمیان ۱۳۹ کشور رتبه ۱۱۴ رابه خود اختصاص داده است وبه لحاظ درآمد گردشگریی نیز دررتبه ۷۰ جهان قرارداریم که نشان دهنده سهم ناچیز ما دراین صنعت جهانی است. باتوجه به اینکه ازجمعیت ۷ میلیاردی جهان، ۲۱ درصد(یعنی یک میلیارد وچهارصد وهفتاد میلیون نفر) مسلمان هستند و از این تعداد سهم شیعیان ۳۶۰ میلیون نفراست، به کارگیری روش تبلیغات دربخش گردشگری مذهبی فرصت مناسبی برای رشد و شکوفایی این صنعت در کشور ما می تواند باشد.
بی شک انچه نیاز امروز کشور ماست از یک سو ایجاد زیرساخت های مناسب برای پذیرایی از گردشگران و از سوی دیگر معرفی داشته های گردشگری مان به جهانیان است که هردو در سایه مدیریت گردشگری متناسب با ظرفیت ها و هم چنین تخصیص اعتبارات مناسب برای این موضوع اتفاق می افتد. این یک واقعیت محرز است که هرگونه سرمایه گذاری و تخصیص اعتبارات مناسب برای معرفی ایران به جهانیان موجب توسعه گردشگری کشور می شود و در نهایت نه تنها چندین برابر آنچه هزینه شده به اقتصاد کشور بر می گردد بلکه تاثیرات این سرمایه گذاری، همیشگی و پایدار خواهد بود. با این رویکرد رشد و توسعه صنعت گردشگری درایران به عنوان یکی از راهکارهای مهم در رهائی ازاقتصاد تک محصولی مبتنی بر نفت و کمک به توزیع عادلانه درآمدها درکشور باید بیش از پیش مورد توجه برنامه ریزان و سیاست گذاران قرارگیرد و در این زمینه اجماعی عمومی شکل بگیرد. در واقع یکی از گام های بسیار مهم اما اولیه به‌سوی مدیریت فراگیر گردشگری، اتخاذ رویکرد یکپارچه از سوی تمام نهادهای دولتی برای شکل‌دهی و اجرای سیاست‌های گردشگری است که مستلزم توسعه یک ساختار قوی همکاری میان نهادهای بخش خصوصی و دولتی است. از سویی برای تحقق اهداف معطوف به گردشگری، باید چالش های بی شمار در برابر توسعه گردشگری کشورمان را به مرور از میان برداریم و در این زمینه بی شک گسترش تعاملات بین المللی جهت استفاده از تجارب جهانی در عرصه گردشگری، استفاده ازظرفیت نیروی کار جوان، حمایت و جلب همکاری تشکل های فعال گردشگری و بخش خصوصی، جذب سرمایه ها و سرمایه گذاری در زیرساخت ها، آمایش گردشگری با رویکرد منطقه ای، ارتقاء علمی و سطح دانش گردشگری، کارآفرینی و اشتغالزایی آسان و ارزان، اجرای استانداردها برای شکل گیری شهرهای گردشگری و توزیع عادلانه لوازم و سرمایه های مورد نیاز توسعه گردشگری در تمام مناطق کشور، مواردی است که باید در اجرای تمامی طرح ها و برنامه های این حوزه لحاظ گردد.
علی اصغر مونسان
رییس سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری
دیدگاهتان را بنویسید