تصویر روز: همانطور که می دانیم یکی از معضلات بزرگ کشور در حوزه ی ارز، بازگشت ارز حاصل از صادرات است که با ورود بانک مرکزی و راه اندازی سامانه ی نیما، بسیاری از این مشکلات ساماندهی شد. ولی این سامانه نیز با وجود تمام خدمات و فوایدش، ایرادات اساسی دارد و چالش های جدیدی را با خود به همراه آورده است که در صورت مرتفع نشدن مشکلات و چالش های بزرگتری را نیز ایجاد خواهد کرد.
ساختار کلی نیما:
روند عرضه ارز صادرکنندگان در سامانه ی نیما به این صورت است که در ابتدا صادرکننده با استفاده از کارت بازرگانی خود در این سامانه، مقابل صرافی که قصد خرید ارز دارد قرار می گیرد و از آن صراف طلب ریال می کند و سپس می تواند با ریالی که از فروش ارز خود به صراف دریافت کرده است، کالاهایی را برای صادرات خریداری کند و در مقابل متعهد می شود تا ارز حاصل از صادرات خود را ظرف مدت زمان مشخص به صراف تحویل دهد. در این روش که برای عرضه ارز حاصل از صادرات در نظر گرفته شده است، مشکلات و ضعف های زیادی وجود دارد که این مشکلات برای صرافان باعث به وجود آمدن چالش های فراوانی می شود که در این مطلب به بعضی ازین مشکلات اشاره می شود:
1- عدم ارائه تاییدیه و اعتبار سنجی مرتبط با فعالیت کسب و کار بازرگانی صادر کنندگان جهت اطمینان بخشی به صرافان خریدار
2- اگر صادرکننده به هر دلیلی نتواند در موعد مقرر ارز را تحویل دهد، این صراف است که باید جریمه ی تاخیر یا عدم پرداخت ارز را به واردکننده بپردازد و تمام تعهدات انجام نشده صادرکننده را بدون چون وچرا بپذیرد و برای پیدا کردن آن صادرکننده بدنبال شخص یا شرکتی برود که نه مکان مشخصی دارد نه اعتباری نه پشتوانه ای
3- وجود گزینه ی «پیش فروش» بصورت رسمی در سامانه نیما در فیلد «مدل عرضه ارز»، برای انتخاب
4- نبود تعهد کاری برای صادرکنندگان در زمینه ی بازرگانی خود و به تبع آن نبود تعهد برای پرداخت مالیات و غیره
5- استفاده از یک شماره کوتاژ برای دفعات مختلف و بسنده کردن سامانه به استعلام شماره کوتاژ و عدم توانایی سامانه در شناسایی شماره کوتاژهای تکراری
6- وجود بخش دیگری بعنوان « ارز حاصل از خدمات» و مشخص نبودن وظیفه نظارت بر این بخش که آیا این ارز حاصل از خدمات وجود خارجی دارد یا نه؟
از آنجایی که صادرات عامل ورود ارز به کشور می باشد بانک مرکزی در این زمینه سهل گیریهایی برای هرچه بیشتر شدن صادرات و افزایش ورود ارز به کشور انجام داده است که متاسفانه برخی از آنها باعث شده است تا شرایط برای سواستفاده فراهم شود و عده ای سودجو بتوانند از این فرصت ها استفاده کنند و باعث ایجاد فضای بی اعتمادی در سیستم شوند و در نهایت تعداد زیادی حواله ی انجام نشده انباشت شود.
در خاتمه ذکر این نکته ضروری است که علارغم پیگیری های کانون صرافان ایرانیان برای همکاری در رفع مشکلات سامانه ی نیما و استناد به بیانیه ی کانون در تاریخ 12 اسفند 1398 مبنی بر رفع هرچه زودتر مشکلات پیش آمده و آمادگی همه جانبه در خصوص کمک به حل و فصل موضوعات پیش آمده، و با عنایت به آنکه اصلاح این سامانه در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته است ولی متأسفانه تاکنون از کارشناسان کانون صرافان برای حضور و همکاری در اصلاح ایرادات سامانه دعوت به عمل نیامده است.
دیدگاهتان را بنویسید