تصویر روز: یکی از مباحث مهم روز دنیا در امر مدیریت و تصمیم‌گیری، استفاده از ابزارهایی است که بتواند علاوه بر بهبود سازوکار کسب‌وکار و فروش، در سریع‌ترین زمان و با کم‌ترین هزینه ممکن، کلیه ایده‌ها و نظرات کارشناسان را در سیستم‌های مورد استفاده آنان اعمال کند. سیستم‌های مدیریت و راهبری یک شبکه شهری یا کشوری عموما وظایف گسترده و متنوعی را شامل می‌شوند، در کنار دربرگرفتن فرآیندهای موثر در بازاریابی، مدیریت منابع، مدیریت مشترکین و مدیریت درآمد و صورت‌حساب‌ها، از مدیریت بر کلیه المان‌های موجود در شبکه گرفته تا نحوه برخورد و واکنش صحیح نسبت به رخداد ها و وقایعی که در این شبکه رخ میدهد.
در کلیه شرکت‌ها، ارگان‌ها و سازمان‌های بزرگ، راه‌حل کامل برای مدیریت و نگهداری یک شبکه عظیم، برآورد صحیح اطلاعاتی از المان‌های شبکه و همچنین در نظر گرفتن ظرفیت‌ها و سرویس‌های موجود در آن شبکه و در نتیجه رسیدن به سیستمی است که با طراحی یکپارچه و ویژگی توزیعی بتواند قابلیت اجرای کلیه درخواست‌های فعلی و ایده‌های نوین فردا را در قالب یک سیستم و بدون توجه به تنوع و تعدد در نوع المان‌ها و روشهای مختلف داشته و این امکان را بصورتی ساده برای اپراتور فراهم کند.
در دنیای فعلی که شبکه‌ها بسیار گسترده شده‌اند، نمی‌توان فقط و فقط به علم کارشناسان مقطعی تکیه کرد، بلکه باید این حوزه را فراتر دید و با درهم آمیختن هوش سیستم‌ها و کارشناسان، توان بالاتری را برای نحوه برخورد با مشکلات و وقایع پیش آمده جستجو کرد. در حال حاضر اکثر شبکه‌های بزرگ در سازمان‌ها و نهادهای مختلف، دارای سیستم‌های متنوعی مدیریتی هستند و فقط خود را به نرم‌افزارهای مدیریت شبکه که توسط شرکت‌های سازنده تجهیزات ساخته شده، محدود نمی‌کنند.
نصب و راه‌اندازی سیستم مدیریت پشتیبانی کسب‌وکار و عملیات (Business/Operation support system) از آن دست موضوعاتی است که در ایران کم کم مورد توجه شرکت‌های مخابرات قرار گرفته است. شرکت‌هایی که زمانی تنها یک محصول یا خدمت را ارائه می‌کردند، نیازی به داشتن سیستم‌های مدیریتی یکپارچه حس نمی‌کردند اما اکنون دیگر این شرکت‌ها نمی‌توانند تک‌محصولی باقی بمانند و در عین حال نمی‌توانند کلیه خدمات خود را به صورت سنتی مدیریت کنند.
به طور خلاصه، OSS سیستم شبکه‌ای مورد استفاده در شبکه مخابراتی و ارتباطی به منظور تسهیل و خودکارسازی فرآیندهای پشتیبانی، مانند نگهداری تجهیزات شبکه، تامین خدمات، پیکره‌بندی عناصر شبکه (Router، DSLAM و…) و مدیریت خطاهای ناشی از عملیات توسط افراد است. به گونه‌ای که تمامی فرآیندها به صورت بهینه و خودکار انجام خواهد شد و همچنین فرآیند پشتیبانی به طرز چشمگیری کاهش پیدا کرده و به طور خود کار و با حداقل دخالت افراد در پیکیره‌بندی و تشخیص خطا صورت می‌گیرد که خود باعث افزایش رضایت مشتریان خواهد شد.
این سیستم با قرارگیری در کنار سیستم‌های BSS (سیستم پشتیبانی کسب‌وکار) سیستم مکملی را تحت نام BSS/OSS یا B/OSS تشکیل میدهد که می‌توان از آن برای نحوه برخورد با مشتریان و پشتیبانی فرآیندهایی مانند نحوه سفارش‌گیری، پردازش صورت‌حساب و دریافت پرداخت‌های مالی استفاده کرد.
یکپارچه‌سازی
سیستم‌های «یکپارچه» اصطلاحاً Multi Service (مستقل از نوع سرویس) و Multi Vendor (مستقل از تولید کننده) محسوب می‌شوند و هر سرویس مخابراتی در هر سطحی در پلت فرم مذکور قرار گرفته و قابل ارائه خواهد بود. این سیستم‌ها گاهی به شیوه‌های مستقل و در عین حال پیوسته در قالب ماژول‌های نرم‌افزاری غیرچسبنده توسط شرکت‌های بزرگ نرم‌افزاری دنیا نظیر SAP، Oracle و… تولید شده و در حال توسعه هستند.
یکی از نیازمندی‌های اصلی شبکه‌های مخابراتی داشتن سیستم OSS/BSS یکپارچه برای مدیریت شبکه و سرویس‌های مرتبط با آن است (BSS در حوزه تجاری و OSS در حوزه تکنیکی). بدین منظور در حوزه مخابرات،TM Forum طرح NGOSS را به عنوان رهنمون ارائه داده است که قوانین اصلی برای تحقق سیستمOSS/BSS را بیان می‌کند.
طبق استاندارد TM Forum قوانین اصلی برای داشتن یک NGOSS عبارتند از:
– Common Communication Vehicle (CCV): برای تجمیع سرویس‌ها و سیستم‌های مختلف مورد نیاز
– Externalized Process Control (EPC): قابلیت جداکردن منطق کسب‌وکار از پیاده‌سازی مولفه‌ها و نیز کنترل بیرونی منطق کسب و کار
– (CDI) Contract Defined Interface: پیاده‌سازی هر قابلیت یا عملکرد، به صورت یک اینترفیس مستقل از تکنولوژی
از دیدگاه معماری، قوانین NGOSS با استفاده از تکنولوژی‌های IT می‌توانند پیاده‌سازی شوند. به عنوان مثال قانون اول با استفاده از تکنولوژی EAI، قانون دوم با استفاده از تکنولوژی BPM و قانون سوم با استفاده از تکنولوژی SOA تحقق می‌یابند.
از دیدگاه کسب‌وکار، برای طراحی یک سیستم OSS،TM Forum استانداردهای eTOM و SID را ارائه کرده است
Framework یک eTOM شامل فرآیندهای کسب‌وکار در حوزه مخابرات است و SID تمام اطلاعات مورد نیاز برای پیاده‌سازیusecase ها براساس فرآیندهای مشخص شده در eTOM را بدست میدهد. به عبارت دیگر SID یک مدل اطلاعاتی منطقی و متمرکز است که جامعیت و هماهنگی بین سیستم‌های OSS مختلف را تضمین می‌کند.
سرویس‌های قابل ارائه در طراحی سیستم‌های OSS/BSS عبارتند از:
– تحلیل نیازمندی‌ها
• تعیین اهداف و سیاست‌های آتی
• جمع آوری نیازمندی ها از طریق مصاحبه
• شناسایی فرآیندهای خاص سازمان
– نگاشت نیازمندی‌ها به فرآیندهای کسب‌وکار eTOM
– آنالیز میزان گپ موجود بین سیستم کنونی و مدل استاندارد
– تحلیل فرآیندهای کسب‌وکار جاری (AS-IS)
• آنالیز سازمان عملیاتی، نقش ها و مسئولیتها
• آنالیز سیستم های موجود
• تعیین نقاط ضعف و کمبودهای سیستم های جاری
– تجزیه فرآیندهای کسب‌وکار (طراحی معماری فرآیندهای کسب‌وکار)
– توصیف مشخصات فرآیندهای کسب‌وکار
– طراحی جریان کاری فرآیندها
– طراحی معماری برنامه
– طراحی معماری داده
– طراحی DR
نمونه‌های الزامی
یک نمونه از نیاز شرکت‌های ICT به مدیریت یکپارچه شبکه و خدمات را می‌توان در سخنان یکی از مدیرعامل یکی از شرکت‌های FCP دید. شرکت‌های PAP بیش از یک دهه در زمینه ارائه خدمات اینترنتی در کل کشور فعالیت می‌کردند اما همزمان با ارتقا پروانه آنها به FCP و حضور برخی از آنها در بازار اپراتور مجازی تلفن همراه (MVNO) نیاز به اعمال مدیریت یکپارچه را حس کردند.
محمدعلی یوسفی‌‌زاده، مدیر عامل شرکت آسیاتک، اواخر سال ۹۴ با اشاره به اینکه در حال حاضر تمام توان مجموعه‌اش و سایرین روی پیاده‌سازی بسترهای جدید ارتباطی مورد خطاب در پروانه‌های FCP است، گفت: «در حال بازنگری کل زیرساخت‌های شرکت هستیم زیرا زیرساخت‌های ما کاملا بر مبنای پروانه‌های PAP و سرویس‌های DSL و ثابت بود که اکنون با این بازنگری بخشی از ساختارهای نرم‌افزاری و تجاری ما متحول شده است.»
وی درباره این بازنگری توضیح داد: «یک مدل کلی نرم‌افزاری که در واقع بیلینگ و اکانتینگ اینترنت و سرویس‌های ارزش افزوده است را باید می‌داشتیم و از آن منظر که سهم درآمدی دولت از محل درآمدهای ما دیده شده، پلت‌فرم کلانی را بر مبنای زیرساخت اولیه ERP که درون سازمانی است، ایجاد کردیم. در حال حاضر این امکان وجود دارد که کل ساختمان‌های شرکت و دفاتر به بستر تدارک دیده شده، متصل شوند و روی آن دو هسته کلان OSS/BSS شرکت وجود دارد.»
به گفته او OSS شامل مانیتورینگ شبکه بی‌سیم و فیبرنوری می‌شود که در حال حاضر پیاده‌سازی شده و باقی موارد در حال توسعه هستند. حجم سرمایه‌گذاری‌ها نیز بالای ۳۰ میلیارد تومان جهت توسعه این نرم‌افزار به شکل بومی خواهد بود که طی این دو سال باید پیاده‌سازی شود.
وی در پاسخ به این سوال که چطور می‌خواهید سرویس‌های پابلیک وای‌فای، DSL، تلفن ثابت و MVNO را تجمیع کنید تا مردم با یک اکانت قابلیت استفاده از تمامی آنها را داشته باشند؟ گفت: «تمام توان ما همین است و سرمایه بزرگی می‌طلبد تا سیستم BSS/OSS را توسعه دهیم. از این طریق هم ریز کانکشن‌ها و هم ریز مکالمات را خواهیم داشت تا مشترک تنها از طریق یک اکانت، به سرویس‌های مختلف با ضرایب گوناگون پرداختی دسترسی داشته باشد.»
یک نمونه مشخص دیگر استفاده از BSS/OSS در اپراتورهای مجازی تلفن همراه است. مدل‌های تجاری مختلفی از MVNOها در دنیا وجود دارد، اما در میان اپراتورهای اصلی و مجازی، شرکت‌هایی قرار دارند که به آنها اپراتور تأمین کننده یا شرکت توانمندساز (Network Enablers) گفته می‌شود که حلقه ارتباطی MNO با MVNO هستند. این شرکت‌ها روی تدارک زیرساخت‌ها تمرکز می‌کنند و به این واسطه زمینه راه‌اندازی عملیات MVNOها تسهیل می‌شود. اپراتورهای مجازی که به دنبال رشد زودهنگام و انفجاری بازار خدماتی خود باشند ناگزیر به استفاده از راهکارهای این شرکت‌های توانمندساز هستند.
اپراتورهای مجازی موبایل برای انتخاب MVNE باید مطمئن شوند که پلت‌فرم BSS/OSS که حکم ستون فقرات عملیات ارتباطی را دارد، انعطاف‌پذیر، مقیاس‌پذیر و مبتنی بر خدمات ابری است تا به این واسطه میزان سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها کاهش یابد.
انتخاب پلت‌فرم‌های درست، می‌تواند اپراتورهای مجازی را قادر به ارائه سرویس‌های گسترده و قابل تجمیع کند تا در برابر نیاز مشترکان پاسخگو بوده و از خود انعطاف نشان دهد.
همکاری درست این دو حلقه و فناوری‌های مورد استفاده زیرساختی، بر قدرت بخش CRM (مدیریت ارتباط با مشتری) می‌افزاید و اپراتورهای مجازی نسبت به شرکت‌های توانمندساز وفادارتر می‌کند. توانمندسازهای خوب قادر خواهند بود روزبه‌روز از نگرانی MVNOها بابت چالش‌های پیش‌رو کاسته و بر نحوه درآمدزایی بیشتر آنها تمرکز کنند.
MVNE خوب معمولا علاوه بر ارائه دورنمایی از آینده کسب‌وکار اپراتورهای مجازی باید قادر به ارائه نقشه راهی براساس نسل‌های مختلف تکنولوژی و مطابق با افق تصویر شده توسط مدیران MVNO باشد.
توانمندسازها علاوه بر تمامی موارد مذکور باید قابلیت ارائه خدمات ماژولار که زمینه رقابتی برای MVNOها ایجاد می‌کند را داشته باشند. ساختار پلت‌فرم BSS/OSS باید قابلیت ساده‌سازی اکوسیستم‌های پیچیده را جهت پشتیبانی از دستگاه‌های بی‌شمار، سیستم‌عامل‌های مختلف و اپلیکیشن‌ها داشته باشد.
واحد تحقیق و توسعه آسیاتک
دیدگاهتان را بنویسید