تصویر روز: این روزها کارزار دیپلماتیک تهران – واشنگتن شدت بیشتری یافته است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران بعد از رایزنیها با مقامات ترکمنستان از همین کشور عازم هند شد تا درباره توسعه روابط گفتوگو کند.
به گزارش ایران انلاین ، دهلی نو از مشتریان نفت ایران است که البته اخیراً امریکا معافیت خرید نفت از ایران را تعلیق کرده است. ظریف در ادامه این تور دیپلماتیک خود دیروز دهلی نو را نیز به مقصد توکیو مرکز ژاپن، یکی دیگر از خریداران نفت ایران ترک کرد.
تسهیل امکان فروش نفت در کنار تبادلات بانکی یکی از دو خواسته مهم ایران از کشورهای اروپایی طرف برجام در مهلت ۶۰ روزه است. در سوی دیگر اما مایک پمپئو، همتای امریکایی ظریف هم بیکار ننشسته. او هفته گذشته در سفری از پیش اعلام نشده عازم بغداد شد و با نخست وزیر این کشور گفتوگو کرد. او در ادامه، سفر خود به مسکو را به تعویق انداخت و به بروکسل رفت تا با وزرای خارجه انگلیس، آلمان و فرانسه درباره ایران گفتوگو کند. وزیر خارجه امریکا روز سهشنبه هم در سوچی با همتای روسی خود دیدار و گفتوگو کرد و سپس با رئیس جمهوری این کشور هم درباره مسائل مختلف محل اختلاف دو کشور و از جمله برجام گفتوگو کرد.
حالا اما در کنار برخی برجستهنماییها درباره اعزام ناو امریکایی آبراهام لینکلن به منطقه خلیج فارس و انتشار خبر کذب اعزام ۱۲۰ هزار نیروی جدید امریکایی به منطقه، جزئیاتی از دیدار مایک پمپئو با عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق منتشر شده که نشان از روی دیگر تحرکات کاخ سفید علیه ایران دارد. روی دیگری که آنچه در آن برجسته است، عدم تمایل واشنگتن برای درگیری نظامی با تهران است. ظاهراً امریکاییها خیلی هم مصر بودهاند که این پیام را از طریق دوستان ایران به گوش مسئولان ایرانی برسانند.
پایگاه خبری «میدل ایست آی» به نقل از یک منبع مطلع از نشست اخیر وزرای امور خارجه عراق و امریکا ادعا کرده است که پمپئو در این دیدار از عبدالمهدی خواسته تا این پیام را به تهران برساند که امریکا به دنبال جنگ نیست و فقط یک توافق هستهای جدید میخواهد.
پیام امریکا به ایران
به گزارش ایسنا، پمپئو از عبدالمهدی خواسته است تا پیامی مبتنی بر اینکه امریکا به دنبال جنگ با ایران نیست و در واقع دونالد ترامپ خواهان یک توافق هستهای جدید به نام خود است را به تهران برساند. این منبع مطلع همچنین به میدل ایست آی گفت: پمپئو گفت که امریکا مشتاق توافقی جدید است. عبدالمهدی در پاسخ او گفت که ایرانیها ملتی سرافراز هستند و آن توافق را (توافق جدید) از سر نخواهند گرفت اما در عین حال پیشنهاد کرد که ایران ممکن است مشکلی با یک «پروتکل الحاقی» نداشته باشد
. پمپئو نیز در جواب گفت که پروتکل الحاقی میتواند ایده خوبی باشد. این منبع مطلع در ادامه ادعا کرد: «لحن پمپئو مثبت بود و ایران را تهدید نکرد.» روز بعد عبدالمهدی یک مأمور سیاسی به ایران فرستاد تا آنها را از این موضوع باخبر کند. عراقیها پیش از این هم بارها تمایل خود را برای میانجیگری بین ایران و امریکا اعلام کرده بودند.
«عادل عبدالمهدی» نخست وزیر عراق دیروز در نشست هفتگی خود در بغداد از تماسهای بغداد با هر دو متحد خود یعنی ایران و آمریکا خبر داد و احتمال وقوع جنگ بین ایران و امریکا را رد کرد و تاکید کرد که جنگی روی نخواهد داد.او گفت: نه ایران و نه امریکا خواهان جنگ نیستند. بغداد با هر دو کشور در تماس است.عبدالمهدی افزود در تماسهایش با تهران و واشنگتن به نشانههایی دست یافته که نشان میدهد بحران کنونی در روابط ایران و آمریکا با پایان خوشی تمام خواهد شد.
ادعای سفر مقام قطری به تهران
همزمان روزنامه القدس العربی چاپ لندن مدعی شد که سه روز پیش محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر خارجه قطر در سفر غیرعلنی به تهران آمده و با مسئولان جمهوری اسلامی ایران از جمله محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران دیدار و گفتوگو کرده است. یک منبع که خواستار عدم فاش شدن نامش شده است، مدعی شد: «واشنگتن از سفر محمد بن عبدالرحمن که معلوم نیست در چارچوب روابط دو جانبه و یا کاهش تنش میان ایران و امریکا بوده است، آگاهی داشت.»
پیش از این کشورهای دیگری همچون ژاپن، عمان و ترکیه و برخی دولتهای اروپایی هم آمادگی خود برای میانجیگری بین تهران- واشنگتن را اعلام کردهاند اما به نظر میرسد عزم عراقیها با توجه به روابطی که با دو کشور دارند، از بقیه کشورها در این مسیر جزمتر است.
پمپئو: خواهان جنگ نیسیتم
در کنار این تحولات سفر پمپئو به روسیه هم واجد اهمیت است. برجام یکی از محورهای اصلی گفتوگوهای وزیر خارجه امریکا و رئیس جمهوری روسیه بوده است. اگر چه از جزئیات این دیدار درباره ایران خبری منتشر نشده اما دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین پیش از این دیدار گفته بود: «هم اروپا و هم روسیه معتقدند پایبندی مداوم به اصول برجام و تلاش برای حفظ این توافق ضروری است.» سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در نشست خبری مشترک با همتای امریکایی خود مواضع مسکو در حمایت از برجام و ایران را یادآور شد. وزیر امور خارجه روسیه در دیدار با وزیر امور خارجه امریکا ضمن انتقاد از خروج امریکا ازتوافق هستهای ایران در سال گذشته، ابراز امیدواری کرد که روسیه با دیگر اعضای توافق هستهای برای جریان داشتن گفتمان با ایران تلاش خواهد کرد. او با اشاره به درخواستهای مکرر مقامات امریکایی برای مذاکره با ایران افزود: من عزم مقامات امریکایی برای گفتوگو با «ایران» را میبینم. مایک پمپئو هم مدعی شد: درباره جمهوری اسلامی ایران با روسیه مذاکره کردم. ما به فشار حداکثری خود بر ایران ادامه خواهیم داد. ما امیدواریم که جمهوری اسلامی رفتارش را تغییر داده و به یک کشور عادی تبدیل شود. وی با تکرار اینکه «ما خواهان جنگ با ایران نیستیم»، گفت: اما به اروپاییها گفتم که اگر ایران اقدامی علیه امریکا و منافع ما انجام دهد، واکنش نشان خواهیم داد.
گفتنی است پیش از این دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا هم در اظهار نظری که در آن نشانی از پیششرطهای دوازده گانه سابق کاخ سفید برای گفتوگو با ایران نبود، در تشریح پیشنهاد تکراری خود برای مذاکره با تهران تنها به این بسنده کرد که ما میخواهیم ایران هستهای نباشد.