تصویر روز ـ یک اقتصاددان با اشاره به دست فرمان فعلی بانک مرکزی که تکرار سیاست های تجربه شده و شکست خورده ی ارزی سال های گذشته است، عنوان کرد: همانطور که در سال فعلی این سیاست ها نتوانست تورم را مهار کند در سال آتی نیز موفق به مهار تورم نخواهد شد.
به گزارش تسنیم، حسین صمصامی رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی و سرپرست سابق وزارت اقتصاد در مصاحبه ای با اشاره به وضعیت متغیرهای کلان اقتصادی کشور در سال 1402 عنوان داشت: همانطور که در ابتدای سال 1402 بارها این مورد را تاکید کردم، همواره اولویت اقتصاد ایران مهار رشد نرخ ارز و سیاست گذاری بهینه ارزی است. ما اگر نگاهی به وضعیت تورم بندازیم تورم حدود 42 درصد است. طبیعی بود با توجه به سیاست های اتخاذ شده، شعار سالی که رهبری فرمودند محقق نمی شود و هم اکنون که به آخر سال رسیده ایم این موضوع کاملا مشهود است.

وی افزود: هم اکنون نیز شاهد این موضوع هستیم که بانک مرکزی عنوان می کند من با کنترل نقدینگی قصد مهار تورم را دارم در حالی که این یک اشتباه بزرگ از سوی بانک مرکزی است. آن چیزی که در شرایط فعلی عامل رشد نقدینگی است نرخ ارز است.

تحولات سیاست های ارزی در سال 1402

رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به سیاست های ارزی اشتباه در سال 1402 گفت: وقتی رئیس بانک مرکزی در سال گذشته عوض شد، بانک مرکزی در ابتدا اعلام کرد ما یک نرخ 28500 تومان برای ارز داریم و بلافاصله بازار مبادله را راه اندازی کرد و گفت نرخ 40 هزار تومانی کشف شد. همچنین چندی بعد اعلام کرد که نرخ 28500 تنها به کالاهای اساسی تعلق می گیرد و ما بقی مصارف ارزی همچون مواد اولیه تولید و …. با نرخ ارز کشف شده در مرکز مبادله تامین می شود.

وی ادامه داد: بعد از مدتی شاهد این موضوع بودیم که نرخ ارز 28500 تومانی پایه برای محصولات پتروشیمی حذف شد و این نرخ به 35-36 هزار تومان ارتقا یافت. مجددا بعد از مدتی شاهد انتشار گواهی خاص 30 درصدی در سال 1402 بودیم. این اواخر هم که شاهد افزایش سهمیه فروش ارز مسافری و فروش سکه به صورت حراج و اقداماتی از این دست بودیم.

صمصامی گفت: مشخصا این سیاست ها، سیاست های تکراری است که قبلا همگی بارها و بارها امتحان شده است. به عنوان مثال ما در 28 اسفندماه سال 96، چون در اواخر سال نرخ ارز در بازار آزاد افزایش پیدا کرد، با این استدلال که سود بانکی کم است به انتشار اوراق گواهی سپرده ریالی 20 درصدی پرداختیم تا پول ها وارد سپرده ی بانکی شود و به این شکل از ورود آن به بازار ارز جلوگیری کنیم که اشتباه بود.

وی ادامه داد: یا در برهه ای گواهی ارزی فروختیم و در برهه ای دیگر نزدیک به 7 میلیون خرده ای سکه را پیش فروش کردیم. خب تمامی این اتفاقات در اواخر سال 96 اتفاق افتاد و هیچ کدام نتوانست مانع از افزایش نرخ ارز شود. به نظر می رسد فرمان بانک مرکزی همواره یک مسیر را طی می کند و اساسا تفاوتی نمی کند که رئیس آن کیست.

با دست فرمان فعلی بانک مرکزی تورم در 1403 مهار نمی شود

صمصامی گفت: اقتصاد ما شبیه یک مریض است که گرفتگی عروق و ناراحتی قلبی دارد و به پزشک مراجعه می کند. پزشک می گوید راه حل این بیماری این است که ورزش کنی و چربی نخوری. اما بیمار می گوید من وقت نمی کنم ورزش کنم و نمی توانم چربی هم نخورم همچنین چون عمل درد دارد نمی توانم زیر بار عمل بروم.

وی افزود: در شرایط موجود دولت باید چندکار انجام دهد و مادامی که این اقدامات را انجام ندهد مشکل اقتصاد ایران حل نخواهد شد. همانطور که ابتدای سال 1402 گفتم با این دست فرمان تورم در سال 1402 مهار نخواهد شد همچنان بر این باور هستم که با دست فرمان فعلی بانک مرکزی تورم در سال 1403 مهار نخواهد شد.

صمصامی گفت: نرخ 50-60 هزار تومانی برای ارز نرخ جعلی است و با این نرخ ها نمی شود تولید را افزایش داد. دولت باید نرخ معقولی را برای ارز در نظر بگیرد. ما در اقتصاد وقتی بازار می گوییم، بازار تعریف دارد و وقتی می گوییم تخصیص منابع به بازار سپرده شود از بازاری صحبت می کنیم که منجر به کشف قیمت کارا شود. ما در اقتصاد ایران مشخصه های یک بازار کارا را نداریم و در چنین شرایطی دانش اقتصاد می گوید وقتی بازار شکست می خورد دولت باید ورود پیدا کند و در این بازار نقش بازی کند.

رئیس دانشکده ی اقتصاد دانشگاه بهشتی در پاسخ به سوالی مبنی بر وضعیت اقتصاد ایران در سال 1403 گفت: متاسفانه با توجه به سیاست های اقتصادی اتخاذ شده توسط دولت و بانک مرکزی، تکلیف اقتصاد ایران در سال آتی نیز روشن است و نمی توان انتظار تغییری در شرایط داشت. در شرایط موجود در بانک مرکزی و نه وزارت اقتصاد اقتدار لازم برای اتخاذ تصمیم های مهم را ندارند و بنابراین انتظار بهبود شرایط را نمی توان داشت.