تصویر روز ـ به نقل از ایسنا، آن‌طور که اعداد و ارقام نشان می‌دهد یارانه ۴۳۶ هزار نفر از دهک‌های چهار تا ۹ طی یک ماه اخیر قطع شده است. منابع آگاه نیز تلویحا حذف این تعداد افراد از دریافت یارانه نقدی را تایید کردند و احتمالا این افراد جزو دهک‌های ۸ و ۹ هستند. اگرچه هنوز وزارت رفاه، اطلاعاتی درخصوص علت کاهش تعداد یارانه‌بگیران در فروردین نسبت به اسفند ارایه نکرده اما برنامه حذف تدریجی ۱۸ میلیون یارانه‌بگیر در دستور کار دولت و مجلس است.

سازمان هدفمندی یارانه‌ها در اسفندماه پارسال یعنی یک ماه پیش یارانه ۳۰۰ هزار تومانی را به ۵۰ میلیون و ۴۰۹ هزار و ۶۱۰ از دهک‌های ۴ تا ۹ پرداخت کرد. فروردین امسال این عدد به ۴۹ میلیون و ۹۷۲ هزار و ۹۹۲ نفر رسیده که کاهش حدود ۴۳۶ هزار نفری را نشان می‌دهد.

تا کنون هفت میلیون نفر از افراد ثروتمند از لیست دریافت یارانه خارج شده‌اند که طبق قانون باید این عدد به ۱۸ میلیون نفر برسد؛ برنامه‌ای که در قالب لایحه بودجه ۱۴۰۴ از چند روز قبل در کمیسیون اجتماعی مجلس با حضور رییس مجلس و وزیر کار در دستور کار قرار گرفت.

طبق لایحه بودجه ۱۴۰۴ نمایندگان مجلس شورای اسلامی دولت را مکلف کردند تا در سال ۱۴۰۴ یارانه نقدی خانوارهای پردرآمد را حذف کند. با تصمیم نمایندگان مجلس، دولت مکلف شد تا از محل منابع حاصل از حذف یارانه نقدی دهک‌های هشتم، نهم و دهم، افزایش اعتبار کالابرگ خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی و یا عضو سه دهک پایین درآمدی را از خرداد ماه سال ۱۴۰۴ اجرایی کند.

احمد میدری ـ وزیر رفاه – در روزهای اخیر گفته بود مالکان خانه‌هایی که درآمدی بیش از ۳۰ میلیون تومان در ماه دارند، مشمول حذف یارانه خواهند شد.

نحوه پرداخت یارانه ماهیانه به این صورت است که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان متولی دهک‌بندی، افراد را دسته‌بندی و هر ماه لیست مورد نظر را به سازمان هدفمندی ارایه می‌کند. در واقع وزارت رفاه تعیین می‌کند که چه خانوارهایی یارانه ۴۰۰ هزار تومانی بگیرند، چه خانواده‌هایی یارانه ۳۰۰ هزار تومانی دریافت کنند و کدام گروه از خانوارها مشمول دریافت یارانه نیستند.

کسانی که نسبت به دهک و علت حذف یاران خود معترض هستند می‌توانند از طریق سامانه «حمایت» وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی یا با شماره تلفن ۶۳۶۹ اعتراض خود را ثبت کنند. البته اگر اعتراض آنها بررسی و مورد قبول واقع نشود، مشمول جریمه‌هایی همچون قطع معافیت‌های مالیاتی و یارانه‌های دولت می‌شوند.

در سال ۱۴۰۱ با کاهش نرخ ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی، اصابت یارانه غیرمستقیم به ذی‌نفعان نهایی، یعنی خانوار مصرف‌کننده کالای اساسی دقیق نبوده و سهم قابل توجهی از منابع ارزی که به کالاهای اساسی تعلق می‌گرفت، نصیب واردکننده‌ها یا واسطه‌گرها می‌شد و به یارانه ارزی واردات در تقابل با رویکرد حمایت از تولید هم منجر می‌شد.

بنابراین در سال ۱۴۰۴ در بند «ی» تبصره ۱۴ قانون بودجه سالانه در این موضوع تغییر شیوه داده شد و از شکل مستقیم به مستقیم یارانه‌های نقدی به خانواده‌ها تغییر پیدا کرد که اشکال آن هم افزایش تورم ناشی از عدم تخصیص ارز ترجیحی بوده است، در نتیجه چون یارانه، نرخ ثابت داشته و تورم پیش‌رونده بوده، عملاً تاثیر این یارانه‌ها را در حمایت از این خانواده‌ها کم می‌کرده است.

جزء ۲ بند الف تبصره ۸ ماده قانون بودجه ۱۴۰۳ به همین سیاست استمرار می‌دهد و آن را به یارانه نقدی، معیشتی و کالابرگ تبدیل می‌کند به نحوی که هر خانواده بتواند با کشیدن کارت، صرفاً از آن ۱۱ قلم گروه مواد غذایی خریداری کند که این امر بهبودی در عملکرد حاصل می‌کند.

احمد میدری – وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی – در روزهای اخیر در کمیسیون اجتماعی مجلس اظهار کرد که در بحث کالابرگ، طبق مصوبه مجلس در بودجه ۱۴۰۴ باید از طریق حذف یارانه‌ها این کار را انجام دهیم. از طرفی دکتر پزشکیان هم اصرار دارد که حذف دهک‌ها، تا سه دهک بالا انجام شود؛ اما از آنجا که در حذف افراد همه معترض می‌شوند و با مشکل مواجه می‌شویم؛ بنابراین در طرح دو فوریتی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی – که به زودی ارائه می‌شود – راهکاری پیشنهاد کرده‌ایم مبنی بر اینکه قبل از حذف یارانه‌ها، به سرپرست خانوار اعلام کنیم که جزو سه دهک بالا هستید، بعد به فرد مهلت داده می‌شود که اظهارنامه بدهد که در تعیین دهک او اشتباه شده یا خیر؛ در ادامه مانند کشورهای دیگر به فرد اعلام می‌شود که اظهارات او را بررسی می‌کنیم و اگر اظهار شما نادرست بود، تسهیلات یارانه‌ای به شما نمی‌دهیم، معافیت مالیاتی به شما تعلق نمی‌گیرد و از یارانه‌های دولت بهره‌مند نخواهید شد.