تصویر روز: داروساز و کارشناس مدیریت اقتصاد دانشگاه شهیدبهشتی گفت: سند ملی بیماری های غیرواگیر ۱۳ هدف کلی از جلمه ترک سیگار ، اصلاح فعالیت فیزیکی و رژیم غذایی و کاهش میزان تصادفات را لحاظ کرده است که اجرای این برنامه ها تاثیر زیادی در اقتصاد سلامت دارد.

دکتر علی عیوضی در اولین نشست تخصصی اقتصاد پیشگیری در دیابت با اشاره به اهمیت سواد سلامت در اقتصاد سلامت، افزود: طی دو دهه اخیر الگوی بیماری ها به سمت بیماری های غیرواگیر تغییر یافته که یکی از دلایل آن افزایش طول عمر است ؛ سبک زندگی ناسالم مانند مصرف سیگار و رژیم غذایی اشتباه موجب بروز بیماری های قلبی و عروقی ، سرطان و دیابت شده است.

وی ادامه داد: بار بیماری های غیرواگیر در جامعه ۸۰ درصد بوده و قابل توجه است ؛ بیش از ۸۰ درصد کل مرگ های ناشی از بیماری های غیرواگیر در کشورهای با درآمد پایین و متوسط اتفاق می افتد.

عیوضی یادآور شد: طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت همه کشورها باید یک سند ملی پیشگیری از بیماری های غیرواگیر تهیه کنند که در سال ۹۴، این سند در ایران نیز تهیه شده و هدف ۱۰ ساله ای دارد تا میزان مرگ های ناشی از بیماری های غیرواگیر تا ۳۵ درصد کاهش یابد.

وی گفت: اقتصاد سلامت ، ترکیبی از اقتصاد و پیشگیری از بیماری ها است؛ دیابت یکی از این بیماری ها به شمار می رود که استراتژی سازمان جهانی بهداشت برای مقابله با آن ، ارتقای سلامت و کاهش نابرابری ها است. برای مقابله با بیماری ها در کشورهای جهان، انواع مطالعات اپیدمیولوژیک انجام می شود که متاسفانه در ایران توجه خاصی به آن نشده است.

این داروساز اضافه کرد: یکی از تصورهای اشتباه در جامعه در زمینه پیشگیری این است هزینه کمی برای پیشگیری انجام می شود اما فایده زیادی دارد درحالیکه برای بهره بردن از فایده بیشتر برای پیشگیری باید هزینه بیشتری انجام شود.

عیوضی تصریح کرد: متاسفانه فقط سه درصد بودجه سلامت صرف پیشگیری می شود که رقم کمی است.

**لزوم انجام مداخلات برای کاهش مصرف سیگار
این داروساز گفت: در اروپا سالانه یک میلیون و ۲۵۰ هزار نفر بر اثر مصرف سیگار جان خود را از دست می دهند که این رقم در ایران ۶۳ هزار نفر است. برای مقابله با مصرف سیگار در جهان مداخلات زیادی از جمله افزایش مالیات سیگار انجام شده است.
عیوضی افزود: افزایش ۱۰ درصد قیمت سیگار موجب کاهش یک میلیون مرگ زودرس ناشی از سیگار در کشورهای اروپای غربی و آسیایی شده است.
وی خاطرنشان کرد: برخی مداخلات دیگر مانند ممنوعی تبلیغات در کشورها موجب صرفه جویی اقتصادی شده است ؛ وزارت بهداشت مساله ممنوعیت تبلیغات سیگار را رعایت می کند اما سایر مسائل در زمینه سیگار رعایت نمی شود.

**برنامه ریزی برای کاهش ۵۰ درصدی مصرف قند و شکر در کشور
این داروساز گفت: یک سوم جمعیت اروپا فعالیت فیزیکی مناسبی ندارند و بار مالی این مساله ، ۱۵۰ تا ۳۰۰ دلار به ازای هر فرد در سال است. هزینه درمان چاقی نیز یک تا سه درصد هزینه های درمانی را شامل می شود.
عیوضی افزود: دالی DALY ( مجموع سال های از دست رفته عمر در نتیجه مرگ زودرس و سپری شدن با معلولیت و ناتوانی ) چاقی نیز ، ۸۰ دالی به ازای هر یکصد نفر است البته در این زمینه در ایران مطالعات خاصی انجام نشده است.
وی خاطرنشان کرد: البته در ایران برنامه های تغذیه ای در دست اجرا است و مقرر شده تا مصرف قند و شکر طی ۱۰ سال آینده توسط هر نفر تا ۵۰ درصد کاهش یابد .

**رابطه بین بار بیماری ها و تصادف
این داروساز گفت: تصادف در کشور بخش قابل توجهی از بار بیماری ها در ایران را به خود اختصاص داده است؛ تعداد مرگ ناشی از تصادف در ایران ۳۰ تا ۳۵ نفر در هر یکصد هزار نفر است که این رقم در اروپا ۱۴ نفر است.
عیوضی افزود: متاسفانه در سند ملی پیشگیری از بیماری های غیرواگیر ۱۴۰۴ ، اعمال قانون بر سرعت خودروها، بستن کمربند و شرایط گرفتن گواهینامه و اتومبیل لحاظ نشده است.

**تاثیر بیماری های روان بر کار و تولید
این داروساز گفت: بیماری های روان ۱۴ درصد کل بیماری های ایران را شامل می شوند ؛ در اروپا حدود ۲۰۰ میلیارد دلار برای اختلال اضطراب و افسردگی در سال صرف می شود.
عیوضی افزود: مداخلات برای بیماری های روان بهتر است از زمان کودکی انجام شود تا اثربخش تر باشد. با آموزش معلمان می توان ارجاع به موقع کودکان برای درمان بیماری های روان را داشت و از نظر اقتصادی نیز در هزنیه ها صرفه جویی می کند چراکه بیماری های روان تاثیر زیادی بر کار و تولید دارند. مبتلایان به افسردگی ، فرصت های کاری را از دست داده و دستمزد کمتری نیز دارند.

**۸۰ دردصد مرگ های مرتبط با دیابت در کشورهای در حال توسعه اتفاق می افتد
دکتر محمد جواد فروغی مقدم داروساز دیگر حاضر در این نشست نیز گفت: ۸۰ درصد مرگ های ناشی از دیابت در کشورهای در حال توسعه اتفاق می افتد.
وی خاطرنشان کرد: تا سال های آینده آمار مرگ و میر ناشی از دیابت تا ۵۰ درصد افزایش خواهد یافت.
وی با اشاره به وجود ۳۵ میلیون دیابتی در خاورمیانه و ۳۸۲ میلیون دیابتی در جهان گفت: پیش بینی شده که میزان شیوع دیابت تا سال ۲۰۳۰ به ۵۴۲ میلیون نفر برسد.
به گفته فروغی مقدم ، بیشترین رشد دیابت با ۹۸ درصد رشد در مناطق شمال آفریقا و کمترین میزان رشد شیوع آن در مناطق آمریکایی با ۴۲ درصد و در مناطق اروپایی با ۲۰ درصد رشد بوده است.
وی تصریح کرد: رشد اقتصادی کشورها در بروز دیابت تاثیر داشته با کشورهایی مانند مالزی و سنگاپور که رشد اقتصادی بیشتری داشتند شاهد رشد بیشتر دیابت نیز بوده اند.
این داروساز گفت: پیش بینی می شود هر سال ۱۹۴ هزار مورد جدید از دیابت در کشور بروز پیدا کند؛ حدود ۱۱ درصد هزینه های نظام سلامت در ایران مربوط به دیابت و مانند نرم جهانی است. یک مطالعه نشان می دهد که در سال ۱۱۲ میلیون دلار برای مبتلایان دیابت در تهران و ۵۹۰ میلیون دلار برای مبتلایان دیابت در کل کشور صرف می شود.
فروغی مقدم در ادامه به افراد مبتلا به پیش دیابت اشاره کرد و گفت: احتمال بروز دیابت در این افراد تا ۱۰ سال آینده محتمل خواهد بود و افزایش سن، سابقه خانوادگی ، اضافه وزن ، رژیم غذایی نامناسب، نداشتن فعالیت فیزیکی ، نژاد و سابقه دیابت در دوران بارداری از عوامل خطر بروز دیابت به شمار می روند.
وی مصرف دارو در افراد مستعد ابتلا به دیابت را در پیشگیری و به تاخیرانداختن این بیماری موثر دانست و گفت: سبک زندگی سالم تا ۶۰ درصد از بروز دیابت پیشگیری می کند.
نشست تخصصی یکروزه اقتصاد پیشگیری در دیابت با حضور نمایندگانی از بیمه سلامت، بیمه نیروهای مسلح ، بیمه تامین اجتماعی ، سازمان غذا و دارو ، دانشکده مدیریت اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی و شرکت های دارویی در هتل اوین برگزار شد.